Edith Gruson , Gerard Hadders , ProArtsDesign
Umberto Eco, De slinger van Foucault
Bookcover
Mai Spijkers, Uitgeverij Bert Bakker





De slinger van Foucault is de Nederlandse titel van Il pendolo di Foucault, een roman van de Italiaan Umberto Eco. Hij verscheen in 1988 en is in 1989 uitgegeven in het Nederlands door Uitgeverij Bert Bakker, Amsterdam, in een vertaling van Patty Krone en Yond Boeke. Het verhaal gaat aanvankelijk over drie vrienden die werken voor een uitgeverij in Milaan die boeken publiceert over het occulte, slechts bedoeld om geld te verdienen aan de auteurs. Gaandeweg raken ze echter verstrikt in de gedachte dat er iets onvoorstelbaar gaande is op deze wereld. Ze creëren een theorie over een geheim dat de Tempeliers ononthuld zouden hebben gelaten. Daarbij worden verbanden gelegd tussen tal van occulte organisaties zoals de Rozenkruisers, de Graaf van Saint-Germain, Kabballa en de Katharen, maar ook met moderne verschijnselen als computers en stripfiguren. Tijdens het verhaal komen onderwerpen als esoterie, syncretisme, vrijmetselarij en andere geheime genootschappen aan bod. Opgejaagd door het huiveringwekkende besef dat de geschiedenis slechts een complot van mysterieuze krachten behelst, worden ze steeds verder meegesleurd in hun tocht langs de afgrond van de werkelijkheid. De grens tussen de theorie die de vrienden gecreëerd hebben en de realiteit vervaagt.
Het boek wordt gezien als een encyclopedisch werk en de Britse schrijver en criticus Anthony Burgess suggereerde dat het een index zou moeten hebben.
Zijn naam ontleent het boek aan de door Léon Foucault ontworpen slinger. Het is opgedeeld in tien segmenten met de namen van de sefirot en onderverdeeld in 120 hoofdstukken. Er zijn veel subtiele verwijzingen te vinden; zo is Het Plan (de rode draad van het boek) de opzet van een reeks esoterische verhandelingen met de naam Isis Ontsluierd. Dit verwijst naar de titel van een van de boeken van Helena Blavatsky. Het boek bevat nog meer verwijzingen naar bestaande werken en personen zoals Claude Garamond en Aldus Manutius.
Ook het verhaal van Maria Magdalena dat aan de basis zou liggen van de heilige graal komt in dit boek voor. Dit element kwam al voor in het boek Het heilige bloed en de heilige graal en werd nadien door Dan Brown uitgewerkt in De Da Vinci Code.

Umberto Eco (Alessandria, 5 januari 1932) is een Italiaans schrijver en semioticus. Hij is een van de bekendste levende Italiaanse schrijvers.
Eco werd geboren in de Noord-Italiaanse regio Piemonte. Hij ontving salesiaans onderwijs en studeerde middeleeuwse filosofie aan de Universiteit van Turijn. Hij was tot 2008 hoogleraar in de semiotiek aan de Universiteit van Bologna. Eco werd katholiek opgevoed, maar bekeerde zich later tot het atheïsme.
Als schrijver brak Eco in 1980 internationaal door met zijn roman Il Nome della Rosa (De naam van de roos), een spannende detectiveroman die zich in 1327 afspeelt in het kader van de strijd tussen het centrale gezag van de Rooms-katholieke Kerk en verschillende stromingen daarin die met geweld werden onderdrukt. De historische achtergrond wordt uitgebreid geschetst. Het boek ademt het ritme van het kloosterleven en de hoofdstukken zijn ingedeeld naar de gebedstijden binnen de kloostermuren.
Een tweede roman, De slinger van Foucault, speelt zich af in het heden, maar gaat vooral over de erfenis van de tempeliers en de rozenkruisers, laat-middeleeuwse mystieke bewegingen.
Daarnaast zijn van Eco nog een aantal bundels met essays verschenen en drie romans: Het eiland van de vorige dag (1995), Baudolino (2001) en De mysterieuze vlam van koningin Loana (2005). In 2001 schreef hij samen met de gepensioneerde aartsbisschop van Milaan, Carlo Maria Martini het boek Geloven of niet geloven: een confrontatie.
Eco staat tevens te boek als een autoriteit op het gebied van James Bond. Hij kreeg in 1998 de exclusieve Duitse onderscheiding "Pour le Mérite". Eco is tevens schrijver van kinderboeken.